پوکی استخوان و دیابت: جنبه‌های مثبت و منفی رژیم‌های دارویی ضد دیابت

 8 ژوئیه 2017- هدف از این مطالعه تشخیص تأثیر داروهای ضد دیابت بر پوکی  استخوان درافراد مبتلا به دیابت بود. در سالهای اخیر تمرکز بیشتری بر استئوپروز و دیابت نوع 2 شده است. پوکی استخوان یا استئوپروز یک بیماری استخوانی است که با کاهش توده‌ی استخوانی، شکنندگی، کاهش کیفیت استخوان و افزایش خطر شکستگی استخوان همراه است.

 محققان نشان داده‌اند که افراد مبتلا به دیابت نوع 2 در معرض خطر پوکی و شکستگی استخوان هستند. شیوع شکستگی استخوان با افزایش سن، بالا می‌رود و در نتیجه پوکی استخوان عارضه‌ی شایعی است که در افراد 50 سال و بالاتر دیده می‌شود.

افزایش میزان شکستگی استخوان سبب افزایش میزان مرگ و میر در میان بیماران مبتلا به پوکی استخوان می‌شود. میزان مرگ و میر زمانی که فرد به دیابت نوع 2 مبتلا می‌باشد و دارای  پوکی استخوان  نیز می‌باشد بیشتر می‌شود.

عوامل خطر بسیاری برای پوکی استخوان  و شکستگی استخوان وجود دارد. به گفته‌ی سازمان بهداشت جهانی، افرادیکه  دچار  کاهش تراکم و توده‌ی استخوانی  می‌شوند در معرض خطر بیشتر برای شکستگی و پوکی استخوان هستند.

 یک بررسی بهداشتی در نروژ نشان داد میزان شکستگی‌های لگن در میان زنان مبتلا به دیابت نوع 1 بطور قابل توجهی افزایش یافته است. هر چه مدت زمان تشخیص دیابت طولانی‌تر باشد، تراکم مواد معدنی استخوان (BMD) کمتر می‌شود. علاوه بر این، گزارش شده است زنان مبتلا به دیابت نوع 1 بیشتر در معرض شکستگی استخوان و درنهایت پوکی استخوان نسبت به زنان غیر دیابتی هستند. تحقیقات نشان داده است که انسولین در متابولیسم استخوان در افراد دیابتی نقش دارد. علاوه بر این عوارض دیابت مانند نوروپاتی و رتینوپاتی نیز موجب افزایش شکستگی ها و افزایش سقوط این افراد  در هنگام راه رفتن به دلیل  اختلالات بینایی می‌شود.

در برخی از مطالعات قبلی مشاهده گردید که ابتلا به دیابت نوع 2  از استخوانها محافظت کرده و سبب افزایش BMD می شود، با این حال هنگامیکه سایر فاکتورهای خطر برای بیماران مبتلا به دیابت نظیر نوروپاتی و رتینوپاتی و ایجاد نقص در بینایی در نظر گرفته می شود، خطر سقوط  افزایش  می‌یابد. علاوه بر این، افراد چاق مبتلا به دیابت نوع 2 که دارای تراکم استخوانی بالایی هستند، برای شکستگی استخوان مستعدتر از افرادی با شاخص توده‌ی بدنی پایین هستند. محققان همچنین بر این باورند که حوادث میکرووسکولار همچنین موجب ایجاد تغییراتی در کیفیت استخوانها شده و افرادیکه کنترل دیابت ضعیفی دارند را در معرض خطر بالاتری برای تحلیل استخوان‌ها و شکستگی  قرار می‌دهد.

 محققان به بررسی مقالات موجود در زمینه‌یدیابت نوع 2 و پوکی استخوان پرداختند، آنها با جستجوی سیستماتیک مقالات منتشر شده در PubMed، Cochrane و EMBASEسعی نمودند که اقدامات پیشگیرانه و درمان پوکی استخوان  را برای افراد مبتلا به دیابت خلاصه و بهینه سازی کنند.

 آنها کشف کردند که استفاده از عوامل ضد دیابتی نظیر متفورمین، سولفونیل اوره، مهار کننده‌های DPP-4و آگونیست‌های گیرنده GLP-1، باید گزینه‌های اصلی در کنترل دیابت در افراد مبتلا به پوکی استخوان باشد. آنها همچنین پیشنهاد نمودند که باید از مصرف داروهای تیازولیدین دیون (TZDs) و کاناگلیفلوزین اجتناب شود و مصرف انسولین باید برای جلوگیری از هیپوگلایسمی (و سقوط ناگهانی) با احتیاط انجام شود. با وجود تأثیرات هیپوگلایسمی با مصرف انسولین، این دارو به عنوان روش ارجح برای کنترل گلایسمیک بیماران بستری مبتلا به دیابت نوع 2 و شکستگی استخوان پیشنهاد می‌شود. آنها علت اجتناب از مصرف TZDsرا  ایجاد پوکی استخوان ثانویه اعلام کردند این داروها سبب افزایش باز جذب استخوان و افزایش خطر شکستگی می‌شوند. تحقیقات نشان داده است که داروها  TZDs اثرات ضد دیابتی خود را با انتشار PPAR-y القاء می‌کنند که به کنترل گلوکز و متابولیسم اسیدهای چرب کمک می کند، اما PPAR-y همچنین باز جذب استخوان را افزایش و تشکیل استخوان را کاهش دهد.

برای پیشگیری از پوکی استخوان، شناسایی افراد در معرض خطر و انجام  غربالگری برای  تراکم توده ی استخوانی مانند اسکن  DXA وهمچنین سونوگرافی کمّی و توموگرافی کامپیوتری لازم است، اقدامات غیر دارویی شامل تجویز کلسیم معدنی به میزان 1200 میلی گرم در روز و استفاده از قرص‌های ویتامین D،400 تا 800 واحد در روز می‌تواند همراه با  اقدامات دارویی قبلی در نظر گرفته شود.

 استئوپروز یک بیماری طولانی مدت با اثرات مضر است، اگر اقدامات پیشگیرانه و درمانهای غیر دارویی و دارویی برای آن صورت گیرد، خطر شکستگی در افراد مبتلا به آن شدت کاهش می‌یابد علاوه بر این خطر پوکی استخوان در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 بیشتر است، استفاده از درمانهای ضد دیابت مناسب و همچنین انجام غربالگری زود هنگام می‌تواند بهترین اقدامات پیشگیرانه برای داشتن نتایج بالینی بهتر باشد.

نتایج کلی حاصل از این مطالعه به شرح زیر است:

·        پوکی استخوان یک بیماری طولانی مدت است که بر بسیاری از افراد و عمدتاً سالمندان تأثیر می‌گذارد.

·        دیابت نوع 2 یک عامل خطر عمده برای ابتلا به پوکی استخوان ثانویه است.

·        عوامل ضد دیابتی باید به دقت بررسی شوند زیرا برخی از این داروها نظیر TZDs باعث کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی استخوانها می شوند.

منبع:

www.diabetesincontrol.com/osteoporosis-and-diabetes-pros-and-cons-to-antidiabetic-regimens